Καταγραφή δράσεων εξάλειψης διακρίσεων στα σχολεία από το διεθνή χώρο

Abstract

Η παρούσα μελέτη αποτελεί ανασκόπηση των σημαντικότερων προγραμμάτων αντι-ρατσισμού και διαπολιτισμικότητας τα οποία χρησιμοποιούνται σε σχολεία, αλλά και στην ευρύτερη κοινότητα στον Καναδά στις Η.Π.Α. στο Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες ευρωπαϊκές χώρες στην Αυστραλία Οι πηγές από τις οποίες αντλήσαμε τις πληροφορίες μας περιλαμβάνουν ακαδημαϊκές δημοσιεύσεις , ιστοσελίδες του διαδικτύου και κυβερνητική βιβλιογραφία. Γενικά, η βιβλιογραφία καταδεικνύει Α. Την ύπαρξη πληθώρας προγραμμάτων για αυτά τα θέματα τα οποία βασίζονται σε ποικίλες ιδεολογικές και θεωρητικές θέσεις. Β. Την απουσία μιας καθολικής προσέγγισης για την καταπολέμηση του ρατσισμού και των διακρίσεων. Τα βασικά συμπεράσματα που μπορούν να εξαχθούν από τη βιβλιογραφική ανασκόπηση των προγραμμάτων που έχουν εφαρμοστεί στις χώρες που προαναφέραμε είναι τα ακόλουθα: 1. Οι παρεμβάσεις αφορούν όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, από το νηπιαγωγείο έως το Πανεπιστήμιο και εκτείνονται πέρα από αυτό, εμπλέκοντας την τοπική κοινότητα ( οικογένεια, γειτονιά, δημοτικούς φορείς κλπ). Πρόκειται, δηλαδή, για προγράμματα μεγάλης εμβέλειας και βάθους χρόνου, κάτι που είναι απαραίτητο για να υπάρξει ουσιαστική αλλαγή. 2. Είναι δύσκολο να διαφοροποιηθούν και να διαχωριστούν οι παρεμβάσεις ανάλογα με το θεωρητικό τους υπόβαθρο και την ιδεολογία τους. Συγκεκριμένα δεν είναι σαφές ποιο είναι το κοινό ή το διαφορετικό θεωρητικό υπόβαθρο σε προγράμματα που αυτοχαρακτηρίζονται αντι-ρατσιστικά ή διαπολιτισμικά ή εκπαίδευση για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Επιπλέον, χρησιμοποιούν την ίδια ορολογία με διαφορετικό τρόπο, αυξάνοντας την ασάφεια και τη σύγχυση στις θεωρητικές τους καταβολές. 3. Είναι σπάνιες οι περιπτώσεις στις οποίες τα προγράμματα αυτά αξιολογούνται όσον αφορά τα αποτελέσματά τους. Πιθανόν, αυτό να οφείλεται στην έλλειψη επαρκών κριτηρίων εγκυρότητας των αποτελεσμάτων τους. Ωστόσο, αυτή η απουσία αξιολόγησης καθιστά δύσκολη την οποιαδήποτε προσπάθεια από την πλευρά μας να διαχωρίσουμε τα « αποτελεσματικά» προγράμματα από τα « λιγότερο αποτελεσματικά». Για αυτον τον λόγο στην παρούσα έκθεση καταγράφουμε τις πρακτικές εκείνες οι οποίες φαίνεται να έχουν τη μεγαλύτερη συχνότητα εφαρμογής και την καλύτερη υποδοχή από τη σχολική και την ευρύτερη κοινότητα. Οι πρακτικές με τη μεγαλύτερη απήχηση περιλαμβάνουν:  Τη συνεργασία και την ανάθεση αρμοδιοτήτων στην ευρύτερη κοινότητα  Την αναγνώριση ότι πλέον η ταυτότητα των περισσότερων μαθητών είναι ανομοιογενής και καθορίζεται από πολλαπλούς παράγοντες, όχι μόνο την εθνική καταγωγή  Τη δημιουργία εύκολα προσιτών προγραμμάτων  Την πρόωθηση της ενημέρωσης για τα προγράμματα με ειδικές εκδηλώσεις  Την εμπλοκή των νέων  Την εστίαση στον αθλητισμό και στην τέχνη  Τις παρεμβάσεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης  Τους σαφείς στόχους και την αξιολόγηση της απήχησης των προγραμμάτων. Ακολουθεί η παρουσίαση του υλικού των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στον Καναδά, στις Η.Π.Α., στην Αυστραλία, στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως εκφράζονται από τους εκπαιδευτικούς διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, από αυτούς που χαράσσουν πολιτικές και από τους ερευνητές της διαφορετικότητας, του ρατσισμού και των διακρίσεων. Θα εμβαθύνουμε στη θεματική αυτή, αναφερόμενοι σε πολιτικές που υπάρχουν και/ή περιγράφοντας συγκεκριμένα προγράμματα που εφαρμόζονται σε κάθε χώρα.